0
شاهراه ابریشم که در مسیرهای زمینی و دریایی شرق به غرب و شمال به جنوب آن در دوران باستان و قرون وسطی بسیاری از کالاها به خصوص ابریشم منتقل میشد، یک فضای عظیم تاریخی – فرهنگی از خاور دور تا اروپا بود.
در قالب این فضای کلان، سوداگران و سیاحان به نحو اثربخشی روابط بینالمللی گستردهای را برقرار میساختند. در فعالیت شاهراه ابریشم نقش مراکز بازرگانی ایران و قفقاز به خصوص نیشابور، مشهد، ری، همدان، تبریز، دربند، شروان، گنجه و تفلیس بسیار مهم بود.
به موجب نابهسامانیها، فراز و نشیبهای تاریخی و شرایط نامساعد، شاهراه ابریشم طی سدههای اخیر بدون بازده ماند و در قرن بیستم کلا به فراموشی سپرده شد.
این کتاب نوشته کلیب ماپین است روزنامه نگار امریکایی و فعال سیاسی جوانی است که آن را در ۲۱۰ صفحه در سال ۲۰۲۱ به عنوان راهنمایی آموزشی برای «مرکز نوآوری های سیاسی» تهیه کرده است.
ماپین کتابهای متعددی در دفاع از سوسیالیسم و افشای روابط امپریالیستی نوشته است. او در جنبش اشغال وال استریت مشارکت داشته و طرفدار همبستگی بینالمللی و سوسیالیسم قرن بیستویکمی است. او سفرهای زیادی به کشورهای امریکای لاتین و خاورمیانه و از جمله ایران کرده است.
او در کتاب حاضر مینویسد که در سراسر تاریخ انسانی دو گرایش بارز نمود داشته است. از یکسو، سازندگان شهر؛ از جمله نوآوران، دانشمندان، فیلسوفها، وحدتآفرینان، قهرمانان، شاعران، نقاشان، معماران، مساواتطلبان، پایهگذاران همبستگی، خردگرایان، شورشیان روشنگر، حامیان ستمدیدگان و… وجود دارند؛ یعنی افرادی که تمدن را به شرایط زیستی فراتری میبرند. و در سوی دیگر ویرانگران، مانند مهاجمان، ماشینشکنان، نفرتپراکنان، ستایشگران نادانی، مردمفریبان، و… که پلیدیها و بدویت را اشاعه می دهند.
این دو گرایش بارز، از طلوع تاریخ انسان و جامعه طبقاتی وجود داشتهاند. سرشت نبرد مداومی که میان تمدنها و فرهنگها، درون تمدنها و فرهنگها، و حتی درون خودِ افراد در جوش و خروش بوده، به این پرسش اصلی منتهی شده است: آیا انسان از موهبت خردگرایی و خلاقیت خود برای پیشرفت بهسوی دستآوردهای بزرگتر و دنیایی بهتر بهره میبرد؟ یا ویرانگران با ذات انسانیت مخالفت میکنند و ما را تا حد موجوداتی کمتر هوشمند پایین میکشند؟
این دو گرایش سازنده و ویرانگر در مسیر تاریخ، از دوران باستان تا جهان کنونی، در کتاب پیگیری میشود؛ آنگاه به ظهور سوسیالیسم و مبارزه با سرمایهداری و امپریالیسم میرسد و دلایل عقبنشینی کنونی سوسیالیسم مانند به انحراف کشاندن جریان چپ، تبلیغات گسترده ضدسوسیالیستی و فعالیتهای مخرب دستگاههای اطلاعاتی را شرح میدهد.
در ادامه سرشت سوسیالیسم در قرن بیستویکم و نقش انطباق بزرگ چین ارائه میشود. بخشهای زیادی از کتاب بازتابدهنده نظرات و نوشتههای پیشگامان سوسیالیسم و مارکسیسم است.
در پایان هر فصل، با تأکید بر نقش آموزشی کتاب، پرسشهایی مطالعاتی برای کمک به بحثهای گروهی آمده است. فصل اول کتاب با تصاویر تاریخی متعددی مصور شده است.
پایان جنگ سرد و شکلگیری جهان دو قطبی، کشورهای جهان را به دو قطب متخاصم تبدیل کرد.
در این میان پارهای ای از قدرتهای اروپایی تصمیم به ایفای نقش نسبتا مستقلی از دو ابرقدرت امریکا و شوروی گرفتند..
کشور فرانسه با سابقه تمدنی و نیز قدرت برتر اقتصادی و نظامی یکی از این نمونهها بود.
از طرفی تشکیل کشور صهیونیستی در 1948 و آغاز مخاصمه اعراب و کشور تازهتأسیس یهود، برگ تازهای را در تحولات خاورمیانه گشود.
همزمان فرانسه که خواهان ایفای نقش قدرت سوم بین ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی بود، فرصت را مغتنم شمرد و به عنوان بازیگری جدید وارد عرصه معادلات خاورمیانه شد.
کتاب بررسی سیاست خارجی فرانسه در حوزه خاورمیانه، به بررسی این رخداد و نیز تأثیر حضور چپگرایان و راستگرایان بر سیاست خارجی فرانسه و روابط آن کشور با اعراب واسرائیل، با تکیه بر استراتژی فروش اسلحه از پایان جنگ سرد تا آغاز بهار عربی میپردازد.
کتاب امپریالیسم در قرن بیستویکم پژوهشی است دربارهٔ رابطه میان کشورهای محوری سرمایهداری و دیگر کشورهای جهان در عصر جهانی سازی امپریالیستی.
جان اسمیت با پیگیری تولید کالاهای نمادینی معین -تی شرت، فنجانی قهوه، و آیفون- آغاز میکند و نشان میدهد که تولید آنها چگونه جریان پول را از جنوب جهان به سوی ادارات مرکزی شرکت های فراملیتی در شمال به وجود می آورد.
اسمیت با به کار گرفتن یک روش شناسی مارکسیستی اندیشمندانه استدلال می کند که این کشورها به کمک سازوکار بازار و روشی تهاجمی در گزینش مکانهایی با دستمزد پایین از کارگران جنوبی کسب سود می کنند، پدیدهای به نام دادوستد کار.
جان اسمیت کارگر سکوی نفتی، راننده اتوبوس، و مهندس ارتباطات از راه دور ، کنشگری پرسابقه در مخالفت با جنگ و فعال در جنبش های همبستگی با امریکای لاتین بوده است. او مدرک دکترای خود را از دانشگاه شفیلد در سال ۲۰۱۰ دریافت کرد.
بحران آذربایجان ایران یکی از مهمترین وقایع در تاریخ معاصر ایران و جهان به حساب میآید. در طول این بحران دو ابرقدرت شرق و غرب در مقابل یکدیگر صفآرایی کردند و تا مرز جنگ اتمی پیش رفتند. تقسیم جهان به دو قطب سرمایهداری و سوسیالیستی پس از این واقعه و تا حدِّ زیادی نتیجۀ آن بود.
کتاب اعتلای ضد تاریخ
انقلاب مشروطیت ایران همچون طلیعه استقلال و آزادی و پیشرفت ایرانیان، هنوز در آغاز راه بود که با هجوم ویرانگر و کمرشکن استعمار و امپریالیسم روسیه و انگلیس متوقف شد. فروپاشی دولت روسیه تزاری، شرایطی را فراهم کرد تا بار دیگر مشروطیت ایران احیا شود و لی هنوز به استقرار نرسیده بود که با هجوم دیگری از جانب امپراتوری بریتانیا به انحطاط و تلاشی افتاد و دورانی از سقوط اجتماعی آغاز شد که شاید تا آن زمان هیچ نظیری از آن دیده نمیشد، دوران سلطنت پهلوی.
کتاب اعتلای ضد تاریخ شامل سه بخش است.
1-در بخش اول دوران رضاشاه و تأثیرات او بر جامعه ایران مورد نقد و بررسی قرار میگیرد.
2- در بخش دوم به قوامالسلطنه پرداخته میشود و اعمال و سیاستهای این فرد مشهور و بانفوذ در دوران پهلوی بررسی و نقد میشود.
3-بخش سوم به بررسی کتابی معروف در مورد حکومت پهلوی اختصاص دارد، کتاب «نگاهی به شاه» نوشته عباس میلانی. در این بخش نویسنده با استفاده از اسناد تاریخی کتاب آقای میلانی را نقد میکند و به بسیاری از ابهامات آن کتاب پاسخی صریح و روشن میدهد.
