سه نمایش‌نامه طنز

توضیحات

این مجموعه شامل سه نمایش‎نامه به شیوه طنز و عمدتاً حاوی نگرشی تاریخی‎ـ‎اجتماعی به مضامین گوناگون است، که در آن‎ها شیوه‎های گوناگون کار، اعمّ از «تئاتر بی‎چیز»، فاصله‎گذاری، بهره‎گیری مفهومی از نورپردازی، پاره‎ای تدابیر تصویری و صوتی، الگوهای تجزیه و ترکیب صحنه‎ها در قالب هم‎جایی و هم‎زمانی صحنه‎های اصلی و فرعی در برخی از آن‎ها (به‎عنوان عواملی شاخص و حاوی مفهوم و مقصودِ پیام‎رسان) و… به کار گرفته شده است. به این ترتیب، شاید این نمایش‎نامه‎ها با توجه به محتوای برنامه‎های آموزش هنرهای نمایشی در دانشگاه‎های ایران، بتواند برای استادان و دانش‎جویان رشته‎های گوناگون زمینه‎هایی را برای بررسی و کار متنوع فراهم سازد، و از این رو در چشم‎انداز آنان نیز قرار گیرد. این نمایش‎نامه‎ها برای صحنه تئاتر نوشته شده است، اما امکان عرضه آن‎ها با دیگر روش‎های رسانه‎ای نیز میسّر است.
محور اصلی مضامین هر یک از سه نمایش حاضر در این مجلّد به این گونه است:
1ـ کلبه چوبی:
این نمایش‎نامه موزیکال تمثیلی، متناسب برای مخاطبان کودک و نیز شاید بزرگ‎سال، با سود بردن از شخصیت‎های جانوری گوناگون است، که به مفهوم اساسی بهره‎برداری از منابع، بر اساس شالوده عدالت اجتماعی، مبتنی بر نیازهای واقعی هریک از شخصیّت‎های نمایش‎نامه، می‎پردازد. موضوع نمایش‎نامه تقسیم یک تنه درخت است که هر یک از این جانوران با توجه به نیاز خود ادّعای مالکیت‎اش را دارند. سرانجام کرمی که در همان چوب لانه دارد، با دادن سهمی از این تنه درخت به تناسب نیاز هریک از آنان مشکل را حل می‎کند.
مضمون اصلی این نمایش‎نامه، بر اساس اهداف انقلاب اسلامی، که در کنار مجموعه اهداف قرآنی در بر دارنده نگاه به عدالت اجتماعی به مثابه بخشی انفکاک‎ناپذیر نیز هست؛ به‎ویژه در مرحله آغاز «انقلاب دوم» می‎تواند به‎ویژه در قالبی افسانه‎پردازانه و خیال‎برانگیز کودکان ایرانی را با مفهوم ژرف این انقلاب و نگاهش به زندگی اجتماعی آشنا سازد.
2ـ محاکمه دوم گالیلئو گالیله‌ای:
نمایشی طنزآمیز مبتنی بر ماجرای محاکمه گالیله با کوشش در جهت نمایش ساز و کارهای اجتماعی‎ـ‎فرهنگی. در این نمایش‎نامه در خاتمه جلسه محاکمه گالیله، دختر جوانی شکایت تازه‎ای را علیه او مطرح می‎کند. زیرا بر اساس نظریه او زمین گرد است و در نتیجه به سبب گشتن به دور خود بر زمان خوش‎گذرانی او با پسر محبوبش اثر منفی می‎گذارد.
زمینه کلّی این نمایش نشان‎گر معیارها و موازین فرهنگ منحطّی است که اکنون در دوران بحران و سقوط استکبار جهانی همه جوانب فاسد خود را به نمایش گذاشته است.
3ـ عشق تک‎پرده‎ای:
این نمایش حاوی بیانی طنزآمیز و تا اندازه‎ای خیالی از تراژدی شیخ صنعان و دختر ترسا، با مضامین مرتبط با تقابل عشق با زندگی عینی روزمره، بر بستر عمومی مفاهیم گوناگون اجتماعی است. صحنه نمایش دادگاهی است که به شکایت دختر ترسا از شیخ رسیدگی می‎کند، و سرانجام شهردار وارد صحنه می‎شود و بر اساس این مشاهده که عده عاقلان در شهر بسیار کم‎تر از دیوانگان است، دستور می‎دهد که چند عاقل را در تیمارستان نگه‎دارند و بقیه شهر در اختیار دیوانگان باشد.
مضمون اصلی نمایش‎نامه ناتوانی (البته موقت) یک عارف در برابر هوس است، که بهانه‎ای می‎شود تا مجموعه‎ای رنگارنگ از دیگر وجوه زشت در روابط انسانی و اجتماعی بارز شود.